Magnesium wordt ook wel ‘de vonk van het leven’, het ‘anti-stress mineraal’ en het ‘wondermineraal’ genoemd. Dat is niet zo gek, elk orgaan in ons lichaam, en dan met name het hart, de spieren en de nieren, hebben namelijk het mineraal magnesium nodig. Magnesium is zelfs een belangrijke levensbehoefte die de mens nodig heeft, na zuurstof en water. Wat is de oorzaak van een tekort, waar kun je het aan herkennen en wat zijn oplossingen?
Heb jij een magnesium tekort? Bekijk onderstaande video
Gratis e-book: Test of jij (net als 60% van alle Nederlanders) ook een magnesium tekort hebt, ontdek de oorzaak van een magnesium tekort en de 31 meest magnesiumrijke voedingsmiddelen op aarde
Magnesium is een mineraal dat een rol speelt bij vele lichaamsprocessen, wel meer dan 300 enzymatische processen. De belangrijkste functie van magnesium is dat het de enzymen in het lichaam activeert, waaronder enzymen betrokken bij DNA synthese. Magnesium is nodig voor de energiestofwisseling in het lichaam en de overdracht van zenuwprikkels. Daarnaast reguleert dit mineraal het calcium, koper, zink, kalium en vitamine D- gehalte van het lichaam. Het zorgt voor de productie van eiwitten en samen met calcium voor een goede botopbouw, groei en ontwikkeling. De balans tussen magnesium en calcium zorgt voor het belangrijke evenwicht in het lichaam tussen spanning en ontspanning. Magnesium is namelijk een echt antistress-mineraal, het heeft een kalmerende werking en ontspant de spieren en bloedvaten, terwijl calcium de spieren aanspant. Een hoge calciumopname zorgt voor een relatief magnesiumtekort en omgekeerd. Magnesium reguleert het hartritme en de bloeddruk. Het zorgt ook voor ontspanning van de spieren, maar ook van der hersenen waardoor je bijvoorbeeld goed kunt slapen. Ook helpt magnesium beschermen tegen zware metalen en chemische stoffen in het lichaam.
Dr. Mark Sircus is alternatief arts en auteur van verschillende boeken over gezondheid waaronder ‘Transdermal Magnesium Therapy’. Hij legt uit dat een tekort aan magnesium (hypomagnesiëmie) het ontstaan van vrije radicalen in het lichaam verhoogt, en de werking van een belangrijke antioxidant in ons lichaam vermindert: glutathion. Dit wordt ondersteund door wetenschappelijk onderzoek (Mills B.J., Lindeman RD. Et al., 1986) onder ratten, die bovendien tumorgroei lieten zien. Deze antioxidant is één van de belangrijkste stoffen die het lichaam kan inzetten bij de bescherming van de cel. Glutathion (GSH) komt in bijna alle cellen van ons lichaam voor in hoge concentraties. Het speelt een belangrijke rol bij het vervoer en de afbraak van schadelijke stoffen zoals zware metalen. GSH beschermt het lichaam tegen schade door roken, straling, chemotherapie, toxines en alcohol.
Oorzaken
Uit onderzoek blijkt dat meer dan 60% van de mensen in de westerse wereld tegenwoordig een tekort aan magnesium heeft, waarvan een groot deel het zich niet bewust is. Uit onderzoek vanuit de Amerikaanse overheid bleek dat 68% van de Amerikanen de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid absoluut niet haalt, sterker nog 19% bleek nog niet de helft van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid te halen. Magnesium is te vinden in voeding, maar door de verarming van de bodem door landbouw en kunstmest is het gehalte aan magnesium niet meer zo hoog als het vroeger was, er wordt veel magnesium uit onze bodem onttrokken. Bovendien krijgen we niet meer zoveel binnen door de bewerking van onze voedingsmiddelen. Frisdrank, medicijnen, suiker en chemicaliën in ons milieu zorgen voor een verhoogde magnesiumbehoefte en versnelde uitscheiding van het mineraal. Ook een ongezond voedingspatroon kan dus leiden tot deficiënties.
Volgens de richtlijnen van de gezondheidsraad hebben volwassen mannen of zwangere vrouwen dagelijks zeker 300-350 mg nodig en volwassen vrouwen 250-300 mg. Het westerse voedingspatroon bevat hooguit 200 mg per dag. Een tekort kan verder ontstaan door slechte opname in de darmen (bijvoorbeeld als gevolg van de ziekte van Crohn) of het kan zijn dat teveel magnesium het lichaam verlaat. Magnesium wordt uitgescheiden via urine of zweet. Een andere belangrijke oorzaak is stress, uit wetenschappelijk onderzoek (Galland L. 1991-1992) blijkt dat mensen met veel stress een verhoogde uitstoot van magnesium via de urine hebben. Dat geldt ook voor lichamelijke stress, als je bijvoorbeeld zwaar lichamelijk werk hebt of heel intensief sport. Sommige medicijnen, zoals maagzuurremmers en de anticonceptiepil, kunnen ook bijdragen aan een magnesiumtekort. Andere oorzaken zijn te hoge uitscheiding via de nieren, te hoge of te lagen hoeveelheden glucose in het bloed (ongecontroleerde diabetes), verminderde activiteit van de bijschildklier, gebruik van plaspillen, langdurige diarree, bij ernstige brandwonden, bij zwangerschapsvergiftiging of na een chirurgische ingreep.
Symptomen
Er zijn vele symptomen die kunnen duiden op een tekort aan dit mineraal, wanneer je de symptomen herkent betekent dit uiteraard niet direct dat je een tekort hebt, maar de kans is zeker aanwezig.
- Ooglidtrillingen
- Wakker schrikken omdat je denkt dat je valt
- Futloosheid
- Vermoeidheid
- PMS
- Spierkramen
- Hoofdpijn
- Migraine
- Angsten
- Fobieën
- Nervositeit
- Snel geïrriteerd zijn
- Prikkelbaar
- Verstijfde spieren
- Uitputtingsverschijnselen
- Onrust
- Moeite met concentratie
- Moeite om op woorden te komen
- Duizeligheid
- Te hoge of te lage bloeddruk
- Constipatie
- Overgevoeligheid voor lawaai en fel licht
- Restless legs
- Tics
- Rugpijn
- Hartritmestoornissen/Hartkloppingen
- Maagkrampen
- Oorsuizen
- Spastische darm
- Hyperventilatie
- Allergie
- Regelmatig de hik hebben
Test of je een magnesium tekort hebt (gratis e-book)
Je kunt ook een extra grote behoefte hebben aan chocolade, gezien er magnesium in cacao zit.
Magnesium is aanwezig in iedere cel van het lichaam, ongeveer de helft van de magnesiumvoorraad in het lichaam bevindt zich (in combinatie met calcium en fosfaat) in het bot, slechts 1% van alle magnesium in het lichaam is aanwezig in het bloed. Daarom is het belangrijk dat een test via de arts de bloedwaarde en de celwaarde meet.
Gevolgen
Dr. Mark Sircus noemt magnesium cruciaal voor de gezondheid, hij stelt dat ernstige tekorten mogelijk kunnen leiden tot diabetes, beroerte en kanker. Een licht tekort leidt volgens hem mogelijk al tot nervositeit, prikkelbaar zijn, depressieve gevoelens, verwarring, tics, trillen, slapeloosheid en overgevoeligheid voor geluid. Dr. Carolyn Dean is zowel regulier als natuurkundig arts en heeft magnesium als een van haar specialisaties. Ze is auteur van verschillende boeken zoals ‘How to change your life with magnesium’ en ‘The magnesium miracle’. Zij gebruikt vaak de quote van Thomas Edison: “De dokter van de toekomst geeft geen medicijnen, maar zal zijn patiënt informeren over de juiste zorg voor het menselijk lichaam, met een gezond voedingspatroon, en over de oorzaken en preventie van ziekten.” Hierdoor wordt Dr. Carolyn Dean in de media vaak de ‘Dokter van de toekomst’ genoemd. Zij legt uit dat uit onderzoek blijkt dat voldoende magnesium de hersencellen zal beschermen tegen de schadelijke effecten van aluminium, beryllium, cadmium, lood, kwik en nikkel. Wanneer er te weinig magnesium is kan uiteindelijk Parkinson en Alzheimer ontstaan, aldus Dr. Dean.
Dit blijkt overigens ook uit wetenschappelijk onderzoek (Costello RB, Moser-Veillon PB, 1992). Als het magnesiumgehalte te laag is krijgen metalen veel sneller toegang tot de cellen. De Amerikaanse onderzoeker Paul Mason stelt vanuit literatuuronderzoek dat magnesiumtekort de afgelopen vijftig jaar een rol heeft gespeeld bij hartfalen van ongeveer 8 miljoen Amerikanen. Hij heeft daarbij gegevens gebruikt van het Amerikaanse Ministerie van Landbouw waaruit blijkt dat heel veel Amerikanen veel te weinig magnesium binnenkrijgen. Zoals gezegd is stress een grote oorzaak van magnesium tekort, hoe meer stress, hoe meer magnesium er wordt verbruikt. Hoe lager het magnesiumniveau in de cellen, des te gevoeliger ben je voor stress. Zo blijf je in een vicieuze cirkel. Bij een tekort aan magnesium kan meer adrenaline vrijkomen waarop je lichaam alert blijft alsof je continu in gevaar bent. Adrenaline komt vrij om snel alert te zijn in gevaarlijke situaties, maar laat bloedvaten vernauwen, bloeddruk verhogen en laat het hart sneller kloppen en is dus niet gezond als het lang aanhoudt. Hoe meer adrenaline, des te groter het verlies van magnesium. Weer die vicieuze cirkel. Paniekaanvallen, angstaanvallen en depressie kunnen het resultaat zijn.
Zweeds onderzoek (Rylander R. 1996) wijst uit dat de inname van magnesium hier in het westen niet alleen te laag is, maar volgens dit onderzoek is het aantal hartritmestoornissen en hartinfarcten bij mannen hierdoor toegenomen. Een ander onderzoek (Sales CH, Pedrosa L de F, 2006) stelt dat het aantal hartinfarcten en gevallen van hoge bloeddruk toeneemt door de lage inname van magnesium en dat het bovendien ook de oorzaak kan zijn van diabetes.
Oplossingen
Zoals gezegd ligt de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid magnesium door de Nederlandse Gezondheidsraad op 250 en 350 per dag. In Amerika is dit ongeveer tussen de 350 en 400 per dag. Dr. Carolyn Dean stelt dat dit net genoeg is om tekorten te voorkomen, maar dat wij voor een optimale gezondheid wel twee keer zo veel kunnen hebben. Zij raadt het zeewier kelp aan als een van de voedingsmiddelen die het meeste magnesium bevat, 1 theelepel bevat ongeveer 30 milligram. Een gemakkelijke manier om kelp binnen te krijgen is door het eten van (glutenvrije) kelpnoodles. Een eetlepel amandelen bevat ongeveer 33 milligram magnesium. Andere goede bronnen van magnesium zijn noten, pompoenpitten, zonnebloempitten, avocado, gedroogde vijgen, makreel en groene groenten. Chlorofyl, de stof die zorgt voor de groene kleur in planten, bevat een magnesiumatoom. Hoe donkerder de groene kleur, des te meer magnesium. Magnesium zit verder in superfoods als rauwe cacao, spirulina, chlorella en hennepzaad.
Je kunt ook kiezen voor een magnesium supplement. Bij gebruik van supplementen wordt vaak 200-400 mg per dag aanbevolen. Uit onderzoek blijkt dat magnesium citraat beter oplosbaar is en biologisch beter beschikbaar dan magnesium oxide (Lindberg JS, 1990), dus dat is iets om rekening mee te houden bij de keuze voor supplementen. Deze supplementen kunnen mogelijk laxerend werken. Neem de supplementen niet meteen voor het eten, omdat dit mineraal maagzuur nodig heeft om opgenomen te kunnen worden. Een uur voor het slapen gaan is een goed moment omdat het een ontspannende werking heeft. Lichte diarree is het symptoom van een teveel aan magnesium en bij nierfalen is het zaak magnesiumsupplementen te vermijden.
Een magnesiumtekort kan dus ernstige gevolgen hebben voor het lichaam, maar ook psychische klachten kunnen het gevolg zijn. Wanneer je last hebt van meerdere van bovenstaande symptomen, is het zinvol om een aantal weken meer magnesium aan je dieet toe te voegen en zo te kijken of de klachten verbeteren.
Gratis e-book: Test of jij (net als 60% van alle Nederlanders) ook een magnesium tekort hebt, ontdek de oorzaak van een magnesium tekort en de 31 meest magnesiumrijke voedingsmiddelen op aarde
