Als je onderweg opeens heel veel trek krijgt en je rijdt langs een McDonalds restaurant, dan is ons advies: doorrijden. Uiteraard gaan we niet dood van een keertje wat extra calorieën. Maar fastfood heeft geen positief effect op één van de belangrijkste gebieden in ons lichaam. In dit artikel lees je wat fastfood met je darmflora doet en wat dat betekent voor je algehele gezondheid. Ook geven we je natuurlijk onze favoriete snack voor onderweg! Een snack die juist goed is voor je darmen.
Fastfood betekent nou eenmaal: veel vet, veel suiker of kunstmatige zoetstoffen, veel smaakversterkers en weinig voedingswaarde. Kortom, niet waar je lichaam op zit te wachten. Wil je zien wat veel fastfood met je lichaam doet, dan is de documentaire ‘Supersize me’ een echte aanrader. Daarin gaat de documentairemaker Morgan Spurlock op een strikt McDonalds-only dieet. Na vier weken is zijn gezondheid zo achteruit gegaan dat zijn arts hem adviseert om het experiment stop te zetten omdat hij zijn gezondheid in ernstig gevaar brengt. Hij is ruim 10 kilo aangekomen, zijn lever ziet er uit als paté en zijn bloeddruk en cholesterol zijn flink gestegen[1]. Dit werd gewijt aan de giftige mix van koolhydraten, vet, kunstmatige toevoegingen en conserveringsmiddelen in junk food (Spector, 2015)[2]. Maar een recent experiment werpt hier een heel nieuw licht op en geeft nog meer redenen om fastfood links te laten liggen.
DIT GEBEURT ER MET JE DARMEN ALS JE 10 DAGEN MCDONALDS EET
Want behalve alle bekende nadelen van een vette hap heeft junkfood nog een ander effect op ons lichaam dat misschien nog wel verwoestender is dan vet en suiker. Het doodt namelijk in een rap tempo de bacteriën in je darmen. En dan ook nog eens vooral de goede bacteriën die essentieel zijn voor ons immuunsysteem en je beschermen tegen onder andere overgewicht, diabetes, darmaandoeningen en in sommige gevallen zelfs kanker.[3]
Dit bleek uit een experiment dat werd uitgevoerd door professor T. Spector, gespecialiseerd in genetische epidemiologie en hoofd van het Department of Twin Research and Genetic Epidemiology aan het King’s College in London. Voor zijn dit jaar verschenen boek ‘The diet myth’ at zijn 23-jarige zoon en genetica-student Tom 10 dagen lang vrijwillig alleen maar bij McDonalds: hamburgers, chips, kipnuggets, mcflurries en cola. Elke dag werd zijn ontlasting geanalyseerd en wat bleek? Behalve dat hij na 10 dagen 2 kilo was aangekomen had hij bijna 40 % van de 3500 verschillende bacteriestammen in zijn darmen verloren. Bovendien waren met name de goede bacteriestammen verdwenen, terwijl de slechte bacteriestammen juist gegroeid waren door het junkfood-dieet. Deze bacteriestammen worden in verband gebracht met ontstekingen en in het ergste geval zelfs kanker en hartziekten [4].
WAT EEN SLECHTE DARMFLORA BETEKENT VOOR JE GEZONDHEID
Professor Spector is één van de onderzoekers die wereldwijd onderzoek leidt naar de triljoenen bacteriën die in onze darmen wonen [5]. Hij is er van overtuigd dat de bacteriën in onze darmen een enorme macht hebben over onze gezondheid en stemmingen. Maar met ons moderne dieet vernietigen we een groot deel van die belangrijke darmflora. Een slechte darmflora heeft gevolgen voor heel veel aspecten van onze gezondheid.
‘Microbes (bacteria) are not only essential to how we digest food; they control the calories we absorb and provide vital enzymes and vitamins.’ Professor T. Spector [6]
1. OVERGEWICHT EN DIABETES
Als je darmflora niet op orde is, is de kans op overgewicht groter. De bacteriën in je darmen bepalen hoeveel calorieën er opgenomen worden. Ze produceren o.a. verteringsenzymen die helpen bij het verteren van je voedsel. Uit onderzoek onder tweelingen blijkt dat de samenstelling van je darmflora voor een groot deel bepaalt of je makkelijk slank blijft of dat je juist aanleg hebt om dik te worden. De onderzoekers ontdekten onlangs een onbekende bacteriestam die vooral voorkomt bij mensen met een laag lichaamsgewicht. Als deze bacteriestam bij muizen werd geïmplanteerd beschermde het de muizen tegen overgewicht (Goodricht, 2014)[7].
‘Our findings show that specific groups of microbes living in our gut could be protective against obesity — and that their abundance is influenced by our genes.’ Professor T. Spector[8]
2. IMMUUNSYSTEEM
Ons immuunsysteem heeft heel veel te maken met onze darmflora. Goede bacteriën geven bijvoorbeeld antibiotische stoffen af om virussen en slechte bacteriën te doden. Ook geven ze zuren af waarmee ze de PH verlagen tot een waarde van 4-5. Daar kunnen ziekmakende microben slecht in groeien. Ook de aanmaak van lymfocyten, één van de belangrijkste groep immuuncellen, wordt geactiveerd door bifido-bacteriën in onze darmen. Een gezonde darmflora kan ook giftige stoffen uit ons eten neutraliseren. Ze absorberen bijvoorbeeld kankerverwekkende stoffen en maken ze inactief (Campbell, 2010)[9].
3. DARMKANKER
Goede bacteriën in onze darmen produceren ook een chemische stof die kanker remmende eigenschappen heeft. Uit een experiment waarin een dieet met veel vet en vlees vergeleken werd met een vezel- en groenterijk dieet bleek dat de darmbacteriën bij een vezelrijk dieet meer van deze belangrijke stof produceerden (O’Keefe, 2015)[10]. Onderzoek heeft al eerder aangetoond dat een dieet met veel vezels de kans op darmkanker vermindert (Aune, 2011)[11]. De groei van goede bacteriën is daar waarschijnlijk de oorzaak achter. Uit het hierboven genoemde dieet-experiment bleek ook dat de mensen met het Westerse vetrijke dieet meer galzuren produceerden (O’Keefe, 2015)[12]. Een te veel aan galzuren kan een verhoogd risico op kanker geven (Ou, 2012)[13].
4. AUTISME EN ADHD
De gezondheid van onze darmflora heeft zelfs een enorme impact op onze psychische gezondheid. Als de darmen niet goed functioneren, heeft dat ook effect op je hersenen. Zo produceren opportunistische (slechte) darmbacteriën die in te grote getale in de darm aanwezig zijn gifstoffen (neurotoxines) die effect hebben op je brein. Heb je een gezonde darmwand dan komen die gifstoffen niet in de bloedbaan. Bij een lekkende darmwand wel. Neurologe Campbell zegt in haar boek ‘Gut and psychology syndrome’ (GAPS) dat wel eens één op de tien psychiatrische aandoeningen te wijten zou kunnen zijn aan zelfvergiftiging vanuit de darmen. Of erdoor verergert kunnen worden. Ze heeft het dan o.a. over autisme en ADHD, maar ook psychische aandoeningen als schizofrenie, depressie, eetstoornissen of bipolaire stoornis horen daarbij (Campbell, 2010)[14].
Ook worden het gluten eiwit en het melkeiwit caseïne vooral in een slecht darmmilieu niet goed verteerd. Ze veranderen dan in moleculen die vergelijkbaar zijn met opiaten zoals morfine en heroïne. Als die in de bloedbaan komen, kunnen ze bepaalde gebieden in de hersenen blokkeren (Campbell, 2010)[15].
7 REDEN WAAROM EEN MCDONALDS HAMBURGER JE DARMEN VERWOEST
1. EEN MCDONALDS HAMBURGER VERROT NIET, DAT IS EEN SLECHT TEKEN…
We kennen allemaal de verhalen wel over de onwaarschijnlijk lange houdbaarheid van een McDonalds hamburger. Er is zelfs iemand geweest die in 2013 met een hamburger op de proppen kwam die uit 1999 stamde maar geen tekenen van ontbinding vertoonde[16]. Dat is niet natuurlijk. Als het vlees in de buitenlucht niet ontbindt, zal het ook voor ons verteringskanaal moeilijk worden om het af te breken. Dat zegt iets over de conserveringsmiddelen die aan het vlees worden toegevoegd. Inmiddels claimt McDonalds op haar website dat er in de burgers niks anders zit dan rundvlees, peper en zout. Zout is van nature een conserveringsmiddel, maar dat het vlees alleen daardoor maandenlang goed zou blijven, blijft twijfelachtig.
Het hamburgerbroodje bestaat wel degelijk uit een indrukwekkende lijst aan ingrediënten die nog weinig met brood te maken hebben. De vele onnatuurlijke conserveringsmiddelen verklaren waarom ook het broodje maandenlang schimmelvrij blijft [17]. Van ingrediënten zoals calciumsulfaat en ammoniumsulfaat is bijvoorbeeld bekend dat ze misselijkheid, overgeven en diarree kunnen veroorzaken, waarschijnlijk vanwege irritatie in het verteringskanaal. Ook wordt vermoed dat dit soort conserveringsmiddelen invloed hebben op onze darmflora (Phillips, 2010)[18].
2. ANTIBIOTICA UIT DE VLEESINDUSTRIE
Daarnaast is de kwaliteit van het vlees op zich al reden genoeg om geen McDonalds hamburger te willen eten. Het rundvlees is afkomstig uit de grootschalige vleesindustrie waar afgezien van de schrijnende leefomstandigheden ook gewerkt wordt met antibiotica en groeihormonen. Antibiotica doden bacteriën en maken geen onderscheid tussen goede en slechte bacteriën in je darmen (Blaser, 2011)[19]. Door de veranderingen in de darmflora door antibiotica zijn de darmbacteriën o.a. minder goed in staat om ijzer op te nemen, bepaalde voedingsmiddelen te verteren en essentiële moleculen te produceren (Perez-Cobas, 2012)[20].
3. VEEL VET
Een menu met veel ongezonde vetten is een aanslag op je darmbacteriën, bleek al eerder uit onderzoek (Daniel, 2014)[21]. In het eerder genoemde dieet-experiment ruilden inheemse Afrikaanse mensen hun dieet rijk aan groenten en bonen met dat van Afro-Amerikanen die vooral vlees en vet aten zonder veel vezels. Al na twee weken waren er opmerkelijke verschillen te zien in hun gezondheidsmarkers. De darmen van de Afro-Amerikanen lieten minder ontstekingen zien en minder kans op darmkanker, terwijl de rurale Afrikanen juist een verhoogde kans op darmkanker hadden gekregen. Dit verschil was met name te wijten aan opvallende veranderingen in de darmbacteriën van beide groepen (O’Keefe, 2015)[22].
4. VEEL KOOLHYDRATEN
Veel suiker en (bewerkte) koolhydraten vergroten het aantal schimmels (candida in het bijzonder) en bepaalde opportunistische bacteriën in onze darmen. Wit brood, cake, koekjes, pasta etc. vergroten ook de kans op wormen en parasieten. Gluten uit granen hebben ook een negatief effect op de darmflora en kunnen de darmwand kapot maken (Camptbell, 2010)[23].
5. WEINIG VEZELS
Gezonde vezels uit groenten en fruit zijn voeding voor de bacteriën in onze darmen. De meeste fastfood producten zijn van geraffineerde granen gemaakt waar alle vezels uitgehaald zijn. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat diëten met veel vezels gelinked zijn aan een verminderde kans op darmkanker. Waarschijnlijk door de positieve effecten die vezels hebben op de darmflora (Aune, 2011)[24].
6. KUNSTMATIGE ZOETSTOFFEN
Uit onderzoek gepubliceerd in het Journal of Toxicology and Environmental Health blijkt dat ook kunstmatige zoetstoffen een slecht effect hebben op de hoeveelheid en diversiteit van onze darmbacteriën. Toen onderzoekers drie maanden lang zoetstoffen aan ratten voerden, bleek dat het aantal bacteriën drastisch afnam, en met name de gezondheid bevorderende stammen (Abou-Donia, 2008)[25].
7. EENZIJDIG
‘It is clear that the more diverse your diet, the more diverse your microbes and the better your health at any age.’ Professor T. Spector[26]
Volgens professor Spector is het verlies van bacteriestammen in onze darmen voor een groot deel te wijten aan de eenzijdigheid van voorbewerkte voedingsmiddelen. Want de meeste geraffineerde producten komen van maar 4 ingrediënten: mais, soja, tarwe en vlees. Hoe minder variatie, hoe minder variatie in bacteriestammen. Door een gevarieerd eetpatroon stimuleer je juist de goede bacteriën in je darmen. 15.000 jaar geleden aten onze voorouders vaak wel 150 verschillende ingrediënten in een week. Tegenwoordig eet een groot deel van de mensen minder dan 20 verschillende voedingsmiddelen (Spector, 2015)[27].
Kun je hulp gebruiken? Ons Darmen Helen programma van 28 dagen bevat een voedingsplan, een menuplan en een supplementenplan. Een betere algehele gezondheid begint in je darmen, in dit programma leer je alles wat je daarvoor moet weten.
FAVORIETE SNACK VOOR ONDERWEG
Een ideale manier om meer verschillende voedingsmiddelen binnen te krijgen is het maken van groene smoothies. Want je kunt volop variëren met wat je in je groene smoothie stopt. En het is ook nog eens ideaal om als snack voor onderweg mee te nemen. Handig, snel en voedzaam. Behalve bladgroenten en fruit, kan je ook superfoods toevoegen die nog eens extra goed zijn voor je darmflora. Zoals ons supplement Glorious Gut voor een optimale darmgezondheid. Professor Spector adviseert bijvoorbeeld dat selderij en cacao bij uitstek goede ingrediënten zijn voor je darmflora (Spector, 2015)[28], ( Tzounis , 2011)[29]. Rauwe cacaopoeder door een groene smoothie is zeker geen straf!
Dus verruil liever je fastfood-snack voor een gezonder tussendoortje zoals een groene smoothie. Want het gaat niet alleen over de calorieën. Het gaat er ook over waar die calorieën vandaan komen en wat de kwaliteit van de voeding is die je voor je lichaam kiest.
Referenties:
[1] R. De Lange, Een maand op patat en hamburgers nekte Morgan Spurlock. Zijn lever veranderde in paté, Trouw, 7 aug 2004
[2] T. Spector, Your gut bacteria dont like junk food even if you do, The conservation, 10 mei 2015
[3] Luke Heighton, Junk food kills bacteria that protect against obesity, heart disease and cancer, study finds, The telegraph, 10 mei 2015
[4] Prof. T. Spector, The Diet Myth: The Real Science Behind What We Eat, mei 2015
[5] J. Nais, Everything you think you know about diets is wrong, The daily mail, 11 may 2015
[6] S. Borland, Another reason why fast food makes you fat: new research shows processed meals kill off the bugs that keep you thin, The daily mail, 10 mei 2015
[7] Julia K. Goodrich et al, Human Genetics Shape the Gut Microbiome, Cell, 2014; 159 (4): 789
[8] Julia K. Goodrich et al, Human Genetics Shape the Gut Microbiome, Cell, 2014; 159 (4): 789
[9] N. Campbell, Gut and psychology syndrome, Natural Treatment for Autism, ADD/ADHD, Dyslexia, Dyspraxia, Depression, Schizophrenia, 2010
[10] S. O’Keefe, Fat, fibre and cancer risk in African Americans and rural Africans, Nature communications 6, 28 April 2015
[11] D. Aune et al, Dietary fibre, whole grains, and risk of colorectal cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies, BMJ (clinical research), 10 November 2011, BMJ 2011;343
[12] S. O’Keefe, Fat, fibre and cancer risk in African Americans and rural Africans, Nature communications 6, 28 April 2015
[13] J. Ou et al, Association Between Low Colonic Short-Chain Fatty Acids and High Bile Acids in High Colon Cancer Risk Populations, Nutrition and cancer, vol, 64, issue. 1, 2012, p34-40
[14] N. Campbell, Gut and psychology syndrome, Natural Treatment for Autism, ADD/ADHD, Dyslexia, Dyspraxia, Depression, Schizophrenia, 2010
[15] N. Campbell, Gut and psychology syndrome, Natural Treatment for Autism, ADD/ADHD, Dyslexia, Dyspraxia, Depression, Schizophrenia, 2010
[16] World’s Oldest Hamburger? McDonald’s Burger From 1999 Almost Looks New, The Huffington Post, 23 apr 2013
[17] Fast food, frighteningly slow decay: Mother keeps McDonald’s Happy Meal for a whole year… and it still hasn’t gone off, The daily mail, 24 mrt 2010
[18] M.L. Phillips, Gut Reaction: Environmental Effects on the Human Microbiota, Environ Health perspecive, mei 2009: 117(5): A198–A205
[19] M. Blaser, Antibiotic overuse: Stop the killing of beneficial bacteria, Nature 476, 25 aug 2011: 393–394
[20] A. E. Perez-Cobas et al, Gut microbiota disturbance during antibiotic therapy: a multi-omic approach, Gut, 2012
[21] Daniel H et al, High-fat diet alters gut microbiota physiology in mice, The ISME Journal, 2014 Feb;8(2):295-308.
[22] S. O’Keefe, Fat, fibre and cancer risk in African Americans and rural Africans, Nature communications 6, 28 April 2015
[23] N. Campbell, Gut and psychology syndrome, Natural Treatment for Autism, ADD/ADHD, Dyslexia, Dyspraxia, Depression, Schizophrenia, 2010
[24] D. Aune et al, Dietary fibre, whole grains, and risk of colorectal cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies, BMJ (clinical research), 10 November 2011, BMJ 2011;343
[25] Abou-Donia MB et al, Splenda alters gut microflora and increases intestinal p-glycoprotein and cytochrome p-450 in male rats, Journal of Toxicology and Environmental Health 2008;71(21):1415-29.
[26]S. Borland, Another reason why fast food makes you fat: New research shows processed meals kill off the bugs that keep you thin, The daily mail, 10 mei 2015
[27] Prof. T. Spector, The Diet Myth: The Real Science Behind What We Eat, mei 2015
[28] Prof. T. Spector, The Diet Myth: The Real Science Behind What We Eat, mei 2015
[29] X. Tzounis et al, Prebiotic evaluation of cocoa-derived flavanols in healthy humans by using a randomized, controlled, double-blind, crossover intervention study, American Journal of clinical nutrition, jan 2011 vol 93, no 1 62-72