Iedereen is wel eens een dagje moe of heeft een slechter nachtje. Maak je geen zorgen, dat overkomt de besten. Maar wat als de dag doorkomen steeds vaker een uitdaging is omdat je je tot in het diepst van je lichaam vermoeid voelt, maar er geen oorzaak te vinden is? We spreken dan van ‘vage’ klachten. Je voelt je niet goed, maar de reden is onduidelijk. Dit komt vaker voor dan je denkt en in veel gevallen is de reden een tekort aan vitamine B12. Heb je hier wel eens van gehoord?
De cruciale stofjes die nodig zijn voor het aansturen van je lichaam
Besef om te beginnen dat je lichaam heel complex in elkaar zit. Het is een verzameling van organen en weefsels die nauw met elkaar samenwerken. Samen zorgen ze ervoor dat je kunt ademen, bewegen, in slaap vallen en groeien. Al deze organen en weefsels worden aangestuurd vanuit je hersenen. Je hersenen zijn weer verbonden met je ruggenmerg en allerlei verschillende zenuwen. Om ervoor te zorgen dat die aansturing goed verloopt is het cruciaal dat je elke dag bepaalde stofjes binnen krijgt. Denk aan mineralen en vitamines zoals natrium, kalium of vitamine C. Maar ook vetten, zoals omega 3-vetzuren en cholesterol. Of aminozuren zoals L-tyrosine of L-tryptofaan uit eiwitrijke voeding. Dit zijn de bouwstoffen en het gereedschap waarmee het lichaam allerlei chemische reacties mogelijk maakt.
Zonder B-vitamines geen energie
Om alle processen in het lichaam mogelijk te maken is ook nog energie nodig. Vergelijk het met een auto: je kunt de mooiste auto in elkaar zetten met de beste kwaliteit onderdelen, maar zonder benzine of elektriciteit zal deze auto niet gaan rijden. In het geval van ons lichaam, halen we de brandstof voor ons lichaam uit de vetten, koolhydraten en eiwitten die we eten. Maar om ervoor te zorgen dat deze voedingsstoffen worden omgezet in energie, hebben we nog iets nodig: vitamine B. Zie het als het vonkje dat het vuurtje laat branden. Om het allemaal nog een stukje ingewikkelder te maken: er zijn acht verschillende B-vitamines.
Waarom vitamine B12 bijzonder is
Maar één van deze vitamines verdient jouw aandacht in het bijzonder. Vitamine B12 is bijzonder om een aantal redenen:
- In tegenstelling tot andere B-vitamines, die in hele kleine doses in een grote diversiteit van voedingsmiddelen terug te vinden zijn, vind je vitamine B12 uitsluitend in dierlijk voedsel en dierlijke zuivelproducten.
- De biobeschikbaarheid van vitamine B12 is relatief laag. Het verhitten van eten in de magnetron verlaagt de opname van vitamine B12 ook nog eens tot 59%(1).
- Deze vitamine is, samen met folaat, belangrijk voor het sluiten van het ruggenmerg van de foetus tijdens de zwangerschap. Tekort hieraan kan leiden tot een open ruggetje.
- Vitamine B12 zorgt voor een gezond DNA. Vitamine B12 beschermt je DNA namelijk tegen mutaties. Hiervoor kan de ontwikkeling van bepaalde ziektes voorkomen worden.
- Vitamine B12 draagt ook bij aan het genereren van energie. Vitamine B12 is namelijk een hulpstof in de citroenzuurcyclus. Dit is de verbrandingsoven in elke cel. Hier vindt de volledige verbranding van glucose en vetten plaats. Is er onvoldoende B12, dan loopt dit proces vast en kan het lichaam geen vetten meer verbranden. Energiegebrek en problemen met afvallen kunnen het gevolg zijn. Dierstudies laten dan ook zien dat ratten die werden grootgebracht op een vitamine B12 deficiënt dieet meer viscerale vetopslag hadden en afwijkende bloedvetten(2).
Wat doet een tekort aan vitamine B12
Het is niet niks, wat deze vitamine allemaal doet. En dat voor een vitamine die in een beperkt aantal voedingsbronnen aanwezig is én ook nog eens niet zo gemakkelijk opneembaar is. Om die reden is het aantal mensen met vitamine B12 deficiëntie relatief hoog. Naar schatting loopt tussen de 10 en 30 procent van de mensen rond met een vitamine B12 tekort(3).
Vitamine B-tekorten komen op allerlei manieren tot uiting. Vage klachten die voortkomen uit vitamine B12 tekort zijn:
- Neurologische symptomen / zenuwproblemen
- Evenwichtsstoornissen
- Tintelingen
- Minder gevoel in handen en voeten
- Minder nauwkeurig kunnen bewegen
- Bloedarmoede
- Slap en moe gevoel
- Kortademigheid
- Duizeligheid
- Hartkloppingen
- Hoofdpijn
- Bleekheid
Vitamine B12 tekort meten
Meetbare afwijkingen die kunnen wijzen op vitamine B12 tekort zijn:
-secundaire bloedarmoede
– een hoog homocysteïnegehalte (belangrijke risicofactor hart- en vaatziekten),
-een verhoging van D-Methylmalonyl-CoA of het ‘mean corpuscular volume ‘ (MCV).
Zo zorg je voor voldoende vitamine B12:
Loop je rond met vage klachten? Dan is er een reële kans dat je vitamine B12 level niet toereikend is om in de behoefte van je lichaam te voorzien. Om je vitamine B12 gehalte op een natuurlijke manier op peil te houden is het belangrijk om dagelijks voeding als yoghurt, eieren, gevogelte of vis te nuttigen. Eet je geen dierlijk voedsel? Neem dan dagelijks een vitamine B12-supplement.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B12 is vastgesteld op 2,8microgram per dag. Voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven ligt dit hoger, rond 3, 8microgram.
Ter verduidelijking:
2,8mcg vitamine B12 zit in:
200g vis, vlees of gevogelte
4 eieren
150g kaas
500ml kefir
1 liter melk, yoghurt of kwark
- Vermijd het gebruik van maagzuurremmers zonder indicatie. Gebruik je die wel óf heb je regelmatig last van oprispingen (teken van te weinig maagzuur), laat dan je vitamine B12 waarde bepalen. Ga over op supplementen wanneer je tekort dreigt te komen.
Voor vegetariërs
- Eet dagelijks een combinatie van eieren en zuivelproducten om in je vitamine B12 behoefte te voorzien. Omdat deze voedingsbronnen minder vitamine B12 bevatten dan gevogelte, vlees en vis is het raadzaam je vitamine B12-status in de gaten te houden.
Veganisten
- Gebruik dagelijks een voedingssupplement met ten minste 300mcg vitamine B12. Deze dosering lijkt hoog, maar door de lage biobeschikbaarheid van deze vitamine wordt in veel gevallen maar 1 procent uiteindelijk opgenomen.
Boost je vitamine B12-niveau met Green Juice.
Gebruik dagelijks Green Juice als aanvulling op je voedingspatroon. De gekozen vorm van vitamine B12 hierin is identiek aan vitamine B12 van het lichaam en daarom beter opneembaar dan het veel gebruikte cyanocobalamine. Met Green Juice zet je een flinke stap in de juiste richting bij het opkrikken van de hoeveelheid vitamine B12 in je lichaam.
Referenties
1. Vincenti A, Bertuzzo L, Limitone A, D’Antona G, Cena H. Perspective: Practical Approach to Preventing Subclinical B12 Deficiency in Elderly Population. Nutrients. 2021;13(6):1913.
2. Kumar KA, Lalitha A, Pavithra D, et al. Maternal dietary folate and/or vitamin B12 restrictions alter body composition (adiposity) and lipid metabolism in Wistar rat offspring. J Nutr Biochem. 2013;24(1):25-31.
3. Sukumar N, Adaikalakoteswari A, Venkataraman H, Maheswaran H, Saravanan P. Vitamin B12 status in women of childbearing age in the UK and its relationship with national nutrient intake guidelines: results from two National Diet and Nutrition Surveys. BMJ Open. 2016;6(8):e011247.