Als je maar één ding zou doen voor je gezondheid, werk dan aan je darmgezondheid. Waarom? Je darmengezondheid is de basis voor je algehele gezondheid. Een disbalans in je darmen veroorzaakt veel andere gezondheidsklachten. En een gezonde darmwerking en darmflora, zorgt voor een groter gevoel van welzijn. Je hebt meer energie, een stralende huid en voelt je vitaal.
Hoe zit dat? De zenuwen vanuit je darmen lopen als ‘tentakels’ door je hele lijf. De stoffen die in je darmen worden gemaakt in samenwerking met je immuunsysteem, hormonale systeem en darmflora. Deze vormen samen het grootste communicatienetwerk van het hele lichaam. Komen van daaruit verkeerde signalen het lichaam in, dan merk je dat aan alles. Kortom: de darmen beïnvloeden je hele systeem, nog veel meer dan andere individuele organen. Om de grootst mogelijke impact uit te oefenen op je eigen gezondheid, staan je darmen absoluut bovenaan de prioriteitenlijst.
Waarom je darmen zo belangrijk voor je algehele gezondheid
1. Genetische informatie
Je genen bevatten al het genetische materiaal dat je hebt geërfd van jouw ouders en al hun ouders. Iedereen wil goede genen, want ze zijn de gebruiksaanwijzing van je lichaam. Vroeger werd gedacht dat de gevoeligheid voor ziekte in de genen lag en dat je, eenmaal belast met ‘verkeerde’ genen, niet hoefde af te vragen óf je ziek werd, maar wanneer. Intussen zien we dat leefstijl zoveel belangrijker is voor de ontwikkeling van ziekte dan je eigen genen. En je darmen spelen hierbij een belangrijke rol.
Je darmen beschikken namelijk over een tweede genoom. Het zijn de genen die worden meegebracht door de bacteriën, virussen, schimmels en parasieten die deel uitmaken van je darmflora. Deze genen zijn echter, in tegenstelling tot je eigen vaste set met genen, een dynamisch geheel, waarvan jij zelf de samenstelling bepaalt met elke hap die je neemt en elke leefstijlkeuze die je maakt. Daarom is de samenstelling van de darmflora zo belangrijk voor je gezondheid. Het is een onderdeel van wie je bent en helpt je op de juiste manier te functioneren en zo lang mogelijk gezond te blijven.
2. Verteren, vitamines en communicatie
Bacteriën zijn nodig voor allerlei processen in de darmen. Denk bijvoorbeeld aan verteren: het afbreken van de voedingsmiddelen die je eet en drinkt, zodat ze je darmwand kunnen passeren en in je lichaam kunnen worden gebruikt als bouwstof, hulpstof of energiebron.
Niet alles wat we eten, voorziet ons lichaam in alle behoeftes. Het puntje op de i, dat is waar we de darmflora voor nodig hebben. Zo worden uit de voedingsvezels die je eet B-vitamines geproduceerd, en vitamine K1 en K2 dat belangrijk is voor de bloedstolling, het garanderen van een goede botgezondheid en voor het behoud van een goed geheugen. Helpen ze bij de afbraak van histamine uit voedsel, en deactiveren ze de enzymen om te voorkomen dat ze je darmen beschadigen. Je kunt dit proces positief beïnvloeden door de voedingskeuzes die je maakt en de bacteriën die hier vervolgens weer uit voortkomen. Meer informatie hierover vind je in ons Darmen Helen Programma, een traject van 28 dagen waarin je werkt naar een optimale darmgezondheid.
3. Darm-hersen-as
Als we iets meer uitzoomen, dan zien we dat de darmflora zich, naast genen en voedingsstoffen, ook bezig houdt met andere organen: je huid, je lever, je longen en je brein.
Een van de belangrijkste connecties die in de literatuur wordt beschreven is die van de darmen en het brein: de darm-hersen-as. Die beschrijft hoe 80% van de zenuwconnecties gericht is van je darmen naar je brein, en 20% van je brein naar je darmen. De werking van je hersenen en zenuwstelsel zijn afhankelijk van de darmgezondheid en kunnen niet optimaal plaatsvinden met een disbalans in de darmflora. Zo zijn, ook op latere leeftijd, het geheugen en de stemming afhankelijk van een gezonde darmflora. Helaas komen neurodegeneratieve ziektes steeds vaker voor, maar ontwikkelen merkbare symptomen zich vaak pas nadat er al jarenlange achteruitgang is van de hersengezondheid, veelal gestuurd vanuit de darmen. In de behandeling van hersen-gerelateerde ziektes is gelukkig wel steeds meer aandacht voor het belang van de darmen[1] Merk je dat je brein niet zo scherp is en ervaar je een wattenhoofd? Dan hebben je darmen hoogstwaarschijnlijk extra aandacht nodig. Meer informatie hiervoor vind je in ons Darmen Helen Programma.
Naast de darm-hersen-as wordt ook over de darm-lever-as, de darm-huid-as en de darm-longen-as geschreven in wetenschappelijke studies. Zo zijn je darmen met zenuwen verbonden aan je huid en kunnen irriterende voedingsstoffen via die weg niet alleen in de darmen, maar ook in de huid een reactie teweeg brengen[2]. Kunnen bacterieresten meereizen met voedingsstoffen via de poortader of het lymfesysteem naar de lever, en de werking ervan bemoeilijken[3]. En kunnen darmklachten aan de voet liggen van de ontwikkeling van auto-immuunziektes in het lichaam[4]. Je darmen zijn namelijk een van de belangrijkste immuun-organen in je lichaam.
4. Immuunsysteem
Vanuit de darmen is de weg naar het immuunsysteem maar kort: zo’n 80% van alle immuun cellen huist in de darmen. Het immuunsysteem is een complex van organen en cellen die in je lichaam voortdurend bezig zijn om ongewenste indringers op te sporen en uit te schakelen, maar ruimt daarnaast ook celafval en andere afvalstoffen op. Ook het immuunsysteem is net als processen elders in het lichaam, afhankelijk van de juiste bouw- en hulpstoffen uit jouw voeding om optimaal z’n werk te kunnen doen. Niet veel mensen realiseren zich echter dat de werking van hun immuunsysteem grotendeels afhangt van hun dagelijkse keuzes op het gebied van voeding, beweging en leefstijl én de samenstelling van de darmflora, waarvoor de blauwdruk al vroeg in het leven wordt vastgelegd.
In je eerste levensjaren word je immuunsysteem intensief opgeleid om onderscheid te leren maken tussen ‘zelf-’ en ‘niet zelf-stoffen’, en wordt daarin begeleid door je darmbacteriën[5]. Hierna is het immuunsysteem perfect in staat om onderscheid te maken tussen je eigen gezonde lichaamscellen, voedingsstoffen die we van nature horen te eten, of ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën, afvalstoffen en kapotte of disfunctionele lichaamscellen. Zo zorgt het systeem ervoor dat het alleen in de aanval komt als er gevaar dreigt, maar laat het lichaamseigen cellen of gezond voedsel ongemoeid.
Helaas kent iedereen wel situaties waarbij het immuunsysteem ‘fouten’ maakt, en reageert op ongewenste stoffen. Voedselintoleranties, eczeem, allergieën en auto-immuunziektes zijn voorbeelden waarbij de normale werking van het immuunsysteem niet goed loopt. Een belangrijke risicofactor voor deze aandoeningen ligt in de darmen. Zo kan antibioticagebruik in één keer je hele gezonde darmflora in de war brengen en leidt een eenzijdige voeding tot een eenzijdige darmflora.
Immuuncellen kunnen overprikkeld raken, bijvoorbeeld doordat zich in de darmen te veel potentieel gevaarlijke stoffen bevinden die in aanraking komen met de immuuncellen. Dit risico wordt des te groter wanneer de darmwand verhoogd doorlaatbaar wordt. Dit noemen we een lekkende darm, leaky gut of een verhoogde darmpermeabiliteit[6]. Darmklachten, een slechte vertering, eenzijdige voeding, stress, medicijngebruik of infecties kunnen hier aan bijdragen. De sluimerende ontsteking die volgt, omdat immuuncellen agressieve ontstekingsstofjes beginnen te produceren tegen het ‘gevaar’, wordt een laaggradige ontsteking genoemd. Deze sluimerende ontsteking is een van de belangrijkste risicofactoren voor veroudering en belastende chronische gezondheidsklachten zoals het metabool syndroom: overgewicht, problemen van de bloeddruk, het hart en de bloedvaten en insulineresistentie. Vanzelfsprekend raakt ook de afweer tegen virusinfecties en bacteriële infecties verstoord en kan onvoldoende effectief of juist te agressief worden.
Het immuunsysteem, we kunnen er maar beter goed voor zorgen. En ja, ook die zorg begint in de darmen.
De darmen: fundamentele gezondheidsbasis
Je hebt hierboven kunnen lezen dat de fundamentele basis voor je algehele gezondheid in de darmen ligt. Van je genen, de opname en de productie van voedingsstoffen tot de gezondheid van je huid, de werking van je lever en je immuunsysteem: het beschermingsleger dat je lichaam beschermt tegen de risico’s van de buitenwereld.
Geef darmklachten dus altijd dringend je aandacht. Waar in het lichaam ook maar symptomen merkbaar zijn. Wij kunnen je erbij helpen. Met het Darmen Helen Programma kun je jouw darmflora versterken, je darmwand ondersteunen en je immuunsysteem tot rust brengen. Verder biedt het programma je alle informatie die je nodig hebt om de veelvoorkomende darmklachten te verhelpen die mensen vaak ongemerkt ervaren. Ook raden wij het Superfoodies supplement Glorious Gut aan. Dit supplement is speciaal ontwikkeld met als doel de darm-
gezondheid via verschillende wegen te herstellen. Het bestaat uit een diversiteit van ingrediënten die de gezondheid van de darm op verschillende gebieden aanpakken en helpen verbeteren.
Referenties:
[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5347643/
[2] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7916842/
[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31622696/
[4] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5440529/